Meten is weten. Dat was ook in de 18e eeuw al een belangrijke pijler van succesvol ondernemen. De hoogte van de uitkering is trouwens niet altijd gelijk geweest, maar afhankelijk van de grootte van het beschikbare kapitaal. Er werd gewerkt met een eenvoudige staffel: als er weinig in kas zat was de uitkering laag, als het fonds goed gevuld was, was ook de uitkering hoger.
In bijna 300 jaar zijn we twee keer verhuisd. In 1780 verhuisden de bestuurders naar het eerste eigen pand, een woonhuis aan de Korte Begijnestraat 16. In 1863 bouwde de buurman, een bakker, echter een nieuwe oven tegen de binnenmuur van de bestuurskamer. De hitte en het gevaar voor brand veroorzaakte al snel een conflict tussen de bestuurders en de bakker. Uiteindelijk werd in 1870 het pand op nummer 14 gekocht voor €1.497 euro (3.300 gulden) en vervolgens omgebouwd tot beursgebouw. In 2018 doet ditzelfde pand nog steeds dienst als kantoor.
Dat moderne designgedoe hoeft niet zo van ons. In de originele bestuurskamer is het interieur daarom sinds 1870 nagenoeg hetzelfde gebleven.
Sinds 1870 kwamen de leden wekelijks op vrijdagavond langs om hun contributie af te dragen. Deze avond blijft tot op heden de avond voor bijeenkomsten voor onze betrokken leden. Deze haard heeft ons al ruim 100 jaar de nodige warmte verschaft.
In 1913 is de bestuurskamer opnieuw ingericht met op de schouw deze afbeelding. Het meisje links symboliseert het jonge leven, het uitblazen van een bloem de eindigheid van leven. De vrouw rechts stelt de zorg voor en de schoorstenen het volle leven.
De twee directieleden van De Onderlinge van 1719 per 21 oktober 2019.
José Groot en Ronald Ketellapper
Binnen in de kluis op ons hoofdkantoor is een grote kist geplaatst op een rail. Deze kist heeft drie afzonderlijke sloten. Drie van de bijbehorende sleutels werden beheerd door één persoon, de oudste vinder oftewel toezichthouder. De derde sleutel werd beheerd door een bestuurder, elke maand een ander, van oud naar jong. Waar we tegenwoordig heel ingewikkeld doen met dikke protocollen voor interne controles om de veiligheid te waarborgen en fraude tegen te gaan, was dit toen een zeer eenvoudige maar waterdichte methode.
Meten is weten. Dat was ook in de 18e eeuw al een belangrijke pijler van succesvol ondernemen. De hoogte van de uitkering is trouwens niet altijd gelijk geweest, maar afhankelijk van de grootte van het beschikbare kapitaal. Er werd gewerkt met een eenvoudige staffel: als er weinig in kas zat was de uitkering laag, als het fonds goed gevuld was, was ook de uitkering hoger.
De oudste polissen zijn in de vorm van een boekje uitgegeven. Zo’n boekje is de voorloper van de huidige polis en deed ook dienst als bewijs van betaling. Wekelijks kwamen de leden naar het kantoor van de maatschappij, in de Korte Begijnenstraat, om hun premie te voldoen. Deze werd dan bijgeschreven in zowel de administratie op kantoor als in het ledenboekje. Van deze ledenboekjes zijn er nog steeds een kleine honderd in omloop. In 1954 is men afgestapt van boekjes en overgegaan naar een polis.
Dit is een van de oudste, in druk bewaarde, lofdichten door de maatschappijbestuurders geschreven over en voor de bestuursleden. Ter ere van het jubileumfeest is een overzicht gemaakt van de behaalde resultaten in 100 jaar. (1.300 leden en 2.345 uitkeringen)
Grote boeken met lederen omslag deden eeuwenlang dienst als polis-administratie. Per week werd exact bijgehouden welke verzekerde zijn contributie kwam brengen. Het bedrag werd in zowel het ledenboekje als in een registerboek als dit bijgeschreven. Elke pagina geeft acht jaar betaalgeschiedenis van één verzekerde weer.
De Vrijwillige Liefdebeurs is opgericht op 12 februari 1719, te Haarlem. Dit is de originele Akte van Oprichting. Het heeft vanaf 1719 nog 17 jaar geduurd voordat bestuurders overeenstemming hadden over het regelement. Pas in 1736 volgt formele goedkeuring door de burgemeester.
Hier gebeurde het. Achter het bureau een bestuurder, in de gang voor het loket een lid, met een stuiver aan wekelijkse premie. Geld en boekje werden naar binnen geschoven en de dienstdoende bestuurder noteerde de bijdrage in het ledenboekje en in het kasboek. Ook nu zit hier een bestuurder. Niet meer om contributie te innen, maar om de onderlinge te runnen, de administratie te doen en nieuwe leden in te schrijven
Bijna 300 jaar bestuurders keurig bijgehouden in prachtige letters op maar liefst 4 bestuursborden die ook nu nog worden bijgehouden. Alle bestuurders van de maatschappij hebben een plekje.
De kluis, gebouwd in 1870, beschermt al bijna 150 jaar onze verzekerden-administratie. Het bestuur heeft voor de bouw en onderhoud van het kantoorgebouw altijd gebruik gemaakt van Haarlemse ambachtslieden, zo ook voor de kluis. Vroeger werden hier, naast de contributie, ook alle waardevolle papieren bewaard.
Dit schilderstuk is gemaakt ter ere van het 125 jarig bestaan van de Vrijwillige Liefdebeurs, zoals de maatschappij toen nog heette, en hangt boven de schouw in de dienkamer.